«زۇكام بولسىڭىز، قىزىسىڭىز، چىشىڭىز ئاغرىسا، گېلىڭىز ئاغرىسا، قورسىقىڭىز ئاغرىسا... ياللۇغلىنىپ قالغان بولۇشىڭىز مۇمكىن، دەرھال ياللۇغ قايتۇرۇش دورىسى ئىچىڭ». تۇرمۇشتا بىز دائىم مۇشۇنداق گەپلەرنى ئاڭلاپ تۇرىمىز. لېكىن، بىزنىڭ ئەمەلىي ئىستېمال قىلغىنىمىز راستتىنلا ئاتالمىش «ياللۇغ قايتۇرۇش دورىسى»مۇ؟ بىز ئىچكەن دورا توغرىمۇ؟ كۈندىلىك تۇرمۇشتا ئۆيلەردە دائىم ئىشلىتىلىدىغان دورىلار، مەسىلەن، ئاموكسىتسىللىن، سېفالوسپورا، ئېرىترومىتسىن قاتارلىق دورىلارنىڭ ھەممىسى ئانتىبىيوتىك دورا. يەنە نۇرغۇن كىشى «ئانتىبىيوتىك دورا ياللۇغ قايتۇرۇش دورىسى، ئارىلاشتۇرۇپ يېسىمۇ ھېچقىسى يوق» دەپ قارايدۇ. ئىككىسىنىڭ زادى قانداق پەرقى بار؟ بۈگۈن بىز ئانتىبىيوتىك دورا ۋە ياللۇغ قايتۇرۇش دورىسى توغرىسىدا پاراڭلىشايلى.

　ياللۇغ دېگەن نېمە؟

دورا توغرىسىدا پاراڭلىشىشتىن بۇرۇن، بىز ئالدى بىلەن نېمىنىڭ ياللۇغ ئىكەنلىكىنى ئايدىڭلاشتۇرۇۋالايلى. ياللۇغ بىز ئادەتتە دەيدىغان «ياللۇغلىنىش»تۇر. ئەمەلىيەتتە، ياللۇغ بەدەننىڭ مەلۇم خىل غىدىقلىنىشقا ئۇچرىشىدىن پەيدا بولغان بىر خىل ئىممۇنىتېت رېئاكسىيەسىنىڭ ئىپادىسى بولۇپ، قىسمەن ئورۇن قىزىرىش، ئىششىش، قىزىش، ئاغرىش ۋە ئىقتىدارى توسقۇنلۇققا ئۇچراش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ، يەنە قىزىش، ئاق قان ھۈجەيرىلىرى كۆپىيىش قاتارلىق پۈتۈن بەدەنلىك ئىنكاسلارمۇ ئەگىشىپ كېلىدۇ.

نۇرغۇن ئامىل ياللۇغنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، يۇقۇملىنىش (باكتېرىيە، زەمبۇرۇغ، ۋىرۇس قاتارلىق سەۋەبلەر) ياللۇغنىڭ پەيدا بولۇشىدىكى ئەڭ كۆپ ئۇچرايدىغان سەۋەب، لېكىن ياللۇغنى يۇقۇملىنىشلا پەيدا قىلمايدۇ. يۇقۇملىنىش خاراكتېرلىك بولمىغان ئامىللار فىزىكىلىق ئامىل، خىمىيەلىك ئامىل، ئىممۇنىتېتلىق رېئاكسىيە خاراكتېرلىك ئامىل قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. فىزىكىلىق ئامىللار، مەسىلەن، تاشقى يارا، كۆيۈك يارىسى، ئۇلترا بىنەپشە نۇر كۆيۈك يارىسى قاتارلىقلار. خىمىيەلىك ئامىللار تاشقى مەنبەلىك كۈچلۈك كىسلاتا، كۈچلۈك ئىشقار، ئىچكى مەنبەلىك زەھەرلىك ماددا قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. ئىممۇنىتېتلىق رېئاكسىيە خاراكتېرلىك ئامىللار زىيادە سەزگۈرلۈك رېئاكسىيەسى (مەسىلەن، زىيادە سەزگۈرلۈك بۇرۇن ياللۇغى، يەلتاشما قاتارلىقلار) ھەمدە ئۆز بەدەن ئىممۇنىتېتلىق كېسەللىكلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

شۇڭا، يۇقۇملىنىش بىلەن ياللۇغنىڭ بەزىدە سەۋەب- نەتىجە مۇناسىۋىتى بولىدۇ، لېكىن ياللۇغلىنىش يۇقۇملىنىشقا باراۋەر ئەمەس.

(داۋامى بار)

پايدىلانغان مەنبە: ئۆگىنىش كۈچلۈك دۆلىتى ئۆگىنىش سۇپىسى

(نەشر ھوقۇقىغا ئىگە ئەسەر، ھوقۇق بېرىلمىگەن ئەھۋالدا باشقا سۇپىلارغا كۆچۈرۈپ ئىشلىتىش قاتتىق مەنئى قىلىنىدۇ. باشقا سۇپىلارغا كۆچۈرۈپ ئىشلەتكەندە مەنبەسى، ئەسلىي ماۋزۇسى، ئاپتورنىڭ ئىسمى ئەسكەرتىلىشى كېرەك، يادرولۇق مەزمۇنىنى ئۆزگەرتىشكە بولمايدۇ. ۋېيشىن دوستلار چەمبىرىكىگە، دوستلارغا ھەمبەھرىلەپ قويۇشىڭىزنى قارشى ئالىمىز.)