ئانار بۇلۇت \ شىنجاڭ گېزىتى خەۋىرى (مۇخبىر ئۆتكۈر نىجات خەۋىرى، فوتوسى) 3- ئاينىڭ 13- كۈنى، ئۈرۈمچى شەھىرى تىيانشان رايونىنىڭ ئىتتىپاق يولىغا جايلاشقان شىنجاڭ سەنئەت شۆيۈەنى ئائىلىلىكلەر قورۇسى 4- بىنا 2- ئىشىك 101-ئۆيدە، بۇ يىل 81 ياشقا كىرگەن رەيھان ئۆمەر پۈتۈن دىققىتى بىلەن ئاق كۆڭلەككە گۈل كەشتىلەۋاتاتتى. ئۇنىڭ ئائىلە كەشتىچىلىك غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراسى سارىيىدا، مېھمانخانا ۋە ئىككى ياتاق ئۆيىنىڭ تېمىغا 1000دىن ئارتۇق كەشتە بۇيۇمى ئېسىلغان ئىدى، رەيھان ئۆمەر ئۈرۈمچى شەھىرىدىكى ئۇيغۇر مىللىتى كەشتىچىلىك ھۈنىرىنىڭ ۋەكىللىك ۋارىسى، شۇنداقلا بۇ ھۈنەرنىڭ «قوغدىغۇچىسى». كۆپ يىللاردىن بۇيان، رەيھان ئۆمەر بىر جۈپ چېۋەر قولى ۋە جاسارىتى بىلەن، كەشتىچىلىكتىن ئىبارەت بۇ قەدىمىي ھۈنەرنى تېخىمۇ جۇلالاندۇردى.

　ئۇيغۇر مىللىتى كەشتىچىلىكى مىللەتلەر ئالاھىدىلىكى مول بولغان خەلق ئىچى كەشتىچىلىك سەنئىتى بولۇپ، ھەر خىل ئوخشاش بولمىغان ئىپادىلەش شەكىللىرى بار. ھۈنەر- سەنئەت جەھەتتە، ئۇيغۇر مىللىتى كەشتىچىلىكى سۇجوۋ كەشتىچىلىكى ۋە بېيجىڭ كەشتىچىلىكىنىڭ بەزى ماھارەتلىرىنى قوبۇل قىلىپ، تۈز كەشتىلەش، تۈگۈپ كەشتىلەش، ئالتۇن يىپ، كۈمۈش يىپ بىلەن يۆگەپ كەشتىلەش، كەشتە ئىشلەش، تىۋىتلىق كەشتىلەش، كاتەكچە رامكىلىق كەشتىلەش، ئۇنىۋېرسال كەشتىلەش قاتارلىق كۆپ خىل كەشتىلەش ئۇسۇلىنى شەكىللەندۈرگەن. ئۇيغۇر مىللىتى كەشتىچىلىكىنىڭ تېمىسى كۆپىنچە گۈل- گىياھ، ھايۋانات ۋە بەخت- سائادەتنىڭ مەنىسىنى ئىپادىلەيدىغان شەكىللەردۇر. قولدا كەشتىلەنگەن پۈتۈن ئەسەرنى تاماملاش ئۈچۈن، ئومۇمەن كەشتە نۇسخىسىنى تاللاش، كەشتىلەش سايمانلىرىنى تەييارلاش، يىپ سەپلەش، رەڭ بېرىش، كەشتىلەش ۋە پۈتكەندىن كېيىنكى كەشتە بۇيۇملىرىنى رامكىغا ئېلىش، ئاسراش قاتارلىق جەريانلارنى بېسىپ ئۆتۈشكە توغرا كېلىدۇ. ھەرقايسى ھالقىلار زىچ باغلىنىپ، تەرتىپلىك بولغاندىلا، ئاندىن نەپىس كەشتە بۇيۇمىنى كەشتىلەپ چىققىلى بولىدۇ.

　رەيھان ئۆمەر 14 يېشىدىن باشلاپ ئانىسىدىن كەشتىچىلىكنى ئۆگەنگەن، ئۇ كەشتىچىلىكنى قىزغىن مۇھەببىتى بىلەن 60 نەچچە يىل داۋاملاشتۇرۇپ، 60 نەچچە خىل كەشتە نۇسخىسىنى ساقلاپ قالغان ۋە ئىجاد قىلغان، ئۇنىڭ ئۈچ قىزى ۋە نەۋرە قىزى ئۇنىڭدىن كەشتىچىلىكنى ئۆگىنىپ، ئۇنىڭ ئىزباسارى بولغان، ئۇ يېتەكلىگەن شاگىرتنىڭ سانى 100گە يېقىنلىشىدۇ. بۈگۈنكى كۈندە ئۇنىڭ ئائىلە كەشتىچىلىك غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراسى سارىيى دائىم داڭقىنى ئاڭلاپ كەلگەن شەھەر ئاھالىلىرىنى كەشتىچىلىك سەنئىتىنىڭ سېھرىي كۈچىنى كۆرۈش ۋە چۈشىنىشكە جەلپ قىلدى. ئۇ مۇنداق دېدى: «غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراسلىرىنىڭ ۋەكىللىك ۋارىسى بولغانلىقىمدىن ئىنتايىن پەخىرلىنىمەن ۋە ئىپتىخارلىنىمەن، گەرچە ياشىنىپ قالغان بولساممۇ، لېكىن كۆرۈش ۋە ئاڭلاش ئىقتىدارىم ئىنتايىن ياخشى، مەن كەشتىچىلىكتىن ئىبارەت بۇ ھۈنەرنى داۋاملىق كەڭ ئەۋج ئالدۇرىمەن».